Hoe doen ze het eigenlijk in Teylingen? Voor de rubriek “Gluren bij de buren” (..voor een dementievriendelijke regio) blijven we ook dit keer nog even hangen in de Bollenstreek.

Van Noordwijk gingen we richting Lisse en nu dalen we weer een beetje af .. naar de gemeente Teylingen.

De vorige twee keren ging ik in gesprek met betrokken inwoners/vrijwilligers die ook (toevallig?) zorgprofessionals waren. Dit keer is mijn gesprekspartner Tallie Habermehl (foto). Zij is beleidsmedewerker maatschappelijke ontwikkeling en is als zodanig betrokken bij de beweging naar een dementievriendelijk Teylingen.

Persoonlijke betrokkenheid

Ik ben altijd benieuwd naar de persoonlijke betrokkenheid van de mensen die ik spreek bij het onderwerp dementie. Vijf jaar geleden bleek Tallie’s moeder aan dementie te lijden, dus wat dat betreft is Tallie ervaringsdeskundige. “Toen ik het onderwerp dementievriendelijk Teylingen overnam van mijn voorganger heb ik er bewust voor gekozen omdat ik er een beeld bij had en het belang ervan in zie. Veel dingen zijn herkenbaar, bijvoorbeeld wat er allemaal bij komt kijken als je thuis woont met dementie”. Tallie geeft aan dat ze onder andere door haar ervaringen weet wat er belangrijk is en dat zij dingen kan plaatsen; hoe het bijvoorbeeld in de praktijk werkt.

Zorgpact

De beweging naar een dementievriendelijk Teylingen komt voort uit het “Zorgpact” dat in 2013, voor Tallie’s tijd, tot stand kwam. Het zorgpact is een samenwerkingsverband waarbij - naast de gemeente - verschillende organisaties aansloten: Welzijn Teylingen, Marente, ActiVite, Huisartsen, de woningcorporatie en later ook de seniorenvereniging, Zorg & Zekerheid, GGZ Rivierduinen en Alzheimer Nederland. In 2015 is daar het project Dementievriendelijke gemeente aan toegevoegd. In Teylingen leefde namelijk het besef dat ook daar mensen in toenemende mate aan dementie lijden en dat het een ingrijpende ziekte is; niet alleen voor de persoon zelf, maar zeker ook voor de mantelzorgers. In Teylingen wilde men dat mensen desondanks zo lang mogelijk mee konden blijven doen. Het hoofddoel van het Zorgpact is bovendien: langer thuis wonen op een veilige en comfortabele manier. Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan...

Startconferentie

De startconferentie die destijds (2016) vanuit het Zorgpact georganiseerd werd, trok maar liefst 120 bezoekers. Naast “gewone” inwoners waren ook onder andere maatschappelijke organisaties, winkeliers, (horeca)ondernemers, mantelzorgers en sportverenigingen aanwezig. Een aantal activiteiten vloeide daaruit voort, zoals een campagne met flyer om dementie te herkennen.

De flyer werd onder andere verspreid onder huisartsen, apotheken, bibliotheken, gemeentehuizen en onder de casemanagers dementie.

Omgaan met dementie

Een andere activiteit die georganiseerd werd, waren trainingen ‘hoe om te gaan met dementie’. Op veel plekken werden mensen geschoold. Niet alleen vrijwilligers in zorg en welzijn maar ook ondernemers, de medewerkers bij de gemeente en het college van Burgemeester en Wethouders. Tallie vertelt dat de training bij de “buitendienst” (de mannen en vrouwen die onder andere het groenbeheer doen, straten repareren, op meldingen afgaan..) haar is bijgebleven omdat het niet zo’n voor de hand liggende groep lijkt, maar zij hebben eigenlijk wel veel contact met inwoners, omdat ze zo zichtbaar zijn op straat. In eerste instantie had deze groep wel wat koudwatervrees (“hebben wij iets met dementie te maken?”) maar uiteindelijk is het heel positief ontvangen en afgesloten.

Facebook

Alhoewel er een grote opkomst bij de startconferentie was en een aantal inwoners enige tijd heeft meegedacht in een activiteitengroep, bleek het lastig om inwoners blijvend te betrekken bij het dementievriendelijke netwerk. Zo was het de bedoeling om de Facebook-pagina van dementievriendelijk Teylingen uiteindelijk uit handen te geven aan actieve inwoners, maar tot op heden heeft de gemeente nog steeds de trekkersrol.

Betrokkenen

De gemeente heeft de verbindende rol binnen het Zorgpact. De partners in het Zorgpact zijn betrokken bij de diverse projecten.

• Bij de zorgserre bijvoorbeeld, een tijdelijke unit die aan een huurwoning geplaatst kan worden om iemand die verzorging nodig heeft langer thuis te laten wonen, was de woningcorporatie de trekker.
• Bij DemenTalent, waarbij gekeken wordt naar wat mensen met dementie nog wel kunnen in plaats van te kijken naar beperkingen, was de welzijnsorganisatie de coördinerende partij.

De trainingen worden georganiseerd door de gemeente en Marente. 
Bij de communicatiecampagne rondom dementie neemt de gemeente het initiatief.

Teylingen en dementie 2.0

Corona helpt natuurlijk niet als je inwoners meer wilt betrekken bij een dementievriendelijke gemeenschap. In 2021 hopen ze daar opnieuw mee aan de slag te gaan. Tallie geeft aan dat het belangrijk is dat het meer bij inwoners gaat leven. Het idee is om trainingen in de verschillende kernen (Voorhout, Sassenheim, Warmond) te organiseren. Ook wordt er gekeken hoe mensen die lid zijn van een vereniging en dementie krijgen, zo lang mogelijk “binnenboord” gehouden kunnen blijven. Trainingen voor verenigingen staan dan ook op de agenda.

Burgerpanel

De evaluatie die uitgezet is onder het burgerpanel (zo’n 1000 inwoners) moet ook meer zicht geven op wat mensen belangrijk vinden bij een dementievriendelijke gemeenschap. Meer aandacht voor dementie (kennis) en betere levenskwaliteit voor mensen met dementie en mantelzorgers waren de doelen die destijds gesteld werden. De evaluatie gaat, als het goed is, aanknopingspunten geven voor verbetering.
Tallie geeft wel alvast aan dat een dementievriendelijke gemeente eigenlijk voortdurend aandacht behoeft, omdat het nooit “af” is. Haar verwachting is dan ook dat er in Teylingen aandacht voor zal blijven, met de focus op het betrekken van inwoners. “Het belangrijkste is dat we inspelen op de behoefte die er leeft”.

Tips

Tallie geeft nog als tip mee - voor andere gemeenten - om vooral ook gebruik te maken van wat er allemaal al is en gemeenten die al ervaring hebben te 'gebruiken' (gluren bij de buren dus..). Sommige dingen zijn simpel te organiseren, zoals de trainingen van samendementievriendelijk.