Sociaal werker? Maak kennis met het netwerk Palliatieve Zorg

Jij komt in je werk ongetwijfeld in contact met mensen met meerdere chronische aandoeningen, een levensbedreigende ziekte, of mensen die erg oud en/of kwetsbaar zijn. Ook spreek en ondersteun je de naasten en familie van deze mensen. Misschien ben je je er niet altijd bewust van, maar als sociaal werker bied je palliatieve zorg. Hieronder leggen we uit wat dat is en hoe het netwerk Palliatieve Zorg je kan ondersteunen in jouw werk.

Wat is palliatieve zorg?
Mensen krijgen hun hele leven zorg. Dat vinden we allemaal heel normaal. Maar wat als iemand hoort dat hij of zij ziek is en daar dood aan zal gaan? Ook dan is er zorg: palliatieve zorg. Het gaat om zorg, hulp en begeleiding op fysiek, emotioneel, sociaal en spiritueel gebied. Van medicijnen tegen de pijn tot ergotherapie. Van wandelen met een vrijwilliger tot praten met een psycholoog of geestelijk verzorger. Zodat iemand nog zoveel mogelijk dingen kunt blijven doen die belangrijk voor hem of haar zijn.

Mensen denken vaak dat palliatieve zorg alleen voor de laatste weken van het leven is. Maar de palliatieve fase begint al op het moment dat duidelijk is, dat iemand waarschijnlijk sterft aan de ziekte of aandoening. Of als iemand ouder is en last heeft van meerdere chronische aandoeningen, die invloed hebben op elkaar. Iemand is dan kwetsbaar.

Het kan zijn dat iemand nog kort te leven heeft, maar dat hoeft niet. Ook als niet zeker is dat een behandeling de ziekte kan genezen, kan iemand palliatieve zorg krijgen. Iemand krijgt dan palliatieve zorg én behandeling van de ziekte. Hoeveel weken, maanden of jaren, de palliatieve fase duurt, verschilt van persoon tot persoon.

Wie biedt palliatieve zorg?
Jij als sociaal werker! Andere voorbeelden van betrokkenen:

• Huisartsen: coördineren vaak de zorg en zijn meestal het eerste aanspreekpunt, vooral wanneer de patiënt thuis verblijft.
• Medisch specialisten: zoals oncologen, longartsen en specialisten ouderengeneeskunde, richten zich op de behandeling van specifieke aandoeningen of doelgroepen.
• Apothekers: adviseren o.a. over pijnbestrijding en medicatie die gericht is op comfort in de palliatieve fase.
• Verpleegkundigen en palliatief verpleegkundigen: bieden medische zorg, geven voorlichting en ondersteunen zowel de patiënt als de familie. Palliatief verpleegkundigen, werkzaam bij thuiszorgorganisaties of in ziekenhuizen, zijn gespecialiseerd in palliatieve zorg. Zelfs wanneer er (nog) geen lichamelijke zorg nodig is, signaleren zij tijdig problemen die samenhangen met de palliatieve fase.
• Verzorgenden: ondersteunen bij persoonlijke verzorging en dagelijkse activiteiten thuis, zoals wassen en aankleden.
• Psychologen en psychiaters: bieden emotionele en psychologische ondersteuning aan de patiënt en hun familie, omdat een ongeneeslijke ziekte vaak leiden tot zware mentale belasting.
• Maatschappelijk werkers: ondersteunen bij sociale en praktische zaken, zoals financiële regelingen, aanpassingen in huis en het organiseren van zorg.
• Geestelijke verzorgers: begeleiden bij spirituele en existentiële vragen in de laatste levensfase. Geestelijk verzorgers kunnen gratis via het Centrum voor Levensvragen Zuid-Holland Noord in de thuissituatie ingezet worden.
• Vrijwilligers: via VPTZ-organisaties zijn geschoolde vrijwilligers beschikbaar om ondersteuning te bieden, zoals thuis als in instellingen. Zij bieden praktische hulp en een luisterend oor. Bij hospices zijn veel vrijwilligers actief.

Klik op de afbeelding om te openen in PDF

Wat is het netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Holland Noord?
In Zuid-Holland Noord werken circa 30 zorgorganisaties en professionals samen binnen het netwerk Palliatieve Zorg van Transmuralis. Het werkgebied omvat de volgende 13 gemeenten: Alphen aan den Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten, Zoeterwoude. 

Samen werken we aan de verbetering van palliatieve zorg. Dit doen we bijvoorbeeld door het maken van samenwerkingsafspraken, het organiseren van scholingen en het ontwikkelen en verspreiden van informatie voor zorgverleners, patiënten en naasten.

Wat biedt het netwerk Palliatieve Zorg jou als sociaal werker?

• Kom in contact met zorgverleners: Werk samen met huisartsen, verpleegkundigen, geestelijk verzorgers en andere professionals in jouw regio. Zij werken o.a. samen in PaTz-groepen. Via ons netwerk vind je snel de juiste contacten en contactgegevens om optimale zorg te bieden. Onze netwerkcoördinator Anne Kors-Walraven brengt je graag in contact. Mail naar annekors@transmuralis.nl of bel 06-45499894.
• Gebruik informatiemateriaal: Van een informatiegids voor patiënten en naasten tot een Wegwijzer palliatieve zorg met verwijzingen naar betrouwbare apps en websites—wij helpen je om de juiste informatie aan te reiken.
• Volg een scholing: Wil je meer leren over de uitdagingen in de palliatieve zorg of ervaringen delen met collega’s? Wij kunnen scholingen en bijeenkomsten organiseren voor sociaalwerkers in Zuid-Holland Noord. Neem contact op met onze netwerkcoördinator om de mogelijkheden te bespreken.
• Maak gebruik van ondersteuning: Heb je specifieke vragen over palliatieve zorg in de regio Zuid-Holland Noord? Onze netwerkcoördinator Anne Kors-Walraven beantwoordt ze graag. Mail naar annekors@transmuralis.nl of bel 06-45499894.

Vind snel de juiste hulpmiddelen en contactgegevens
In de kennisbank van Transmuralis vind je een aantal hulpmiddelen en contactgegevens om optimale palliatieve zorg te bieden:

• Informatiegids Palliatieve Zorg biedt informatie over palliatieve zorg én adressen van organisaties en instellingen die palliatieve zorg bieden in de regio Zuid-Holland Noord
• Wegwijzer voor patiënten en naasten om overzicht te krijgen van betrouwbare folders, apps en websites gerelateerd aan palliatieve zorg. Denk aan informatie over digitale nalatenschap, herinneringen achterlaten, wensen en keuzes in de laatste levensfase. 
• Wensenboekje voor mensen die willen nadenken over hun laatste levensfase. Het Wensenboekje biedt handvatten, inspiratie voor gesprekken, tips, ruimte om wensen op te schrijven en kan structuur, rust en inzicht bieden.
• Rouwondersteuning bij rouw en verlies wordt door twee organisaties in Zuid-Holland Noord aangeboden.
• Lotgenotencontact voor leven met en na kanker. In Zuid-Holland Noord zijn drie centra waar lotgenotengroepen en/of activiteiten worden aangeboden.
• Overzicht organisaties thuisinzet vrijwilligers terminale zorg voor inzicht in organisaties die in thuisinzet van vrijwilligers terminale zorg bieden. In het overzicht staan contactgegevens van de organisaties en staat beschreven welke taken de vrijwilligers kunnen vervullen.
• Magazines en themaboekjes palliatieve zorg van Pal voor u kunnen gratis besteld worden bij Transmuralis door inwoners van Zuid-Holland Noord. 
• Overzicht telefoonnummers palliatieve zorg voor het regelen van palliatieve thuiszorg en specialistische thuiszorg. 

Samen zorgen we voor betere palliatieve zorg!
Kijktip: Animatievideo over De kracht van samenwerken in de laatste levensfase